Pet novih edukativnih knjiga iz “Čigoje”

Predstavljamo vam pet edukativnih izdanja “Čigoja štampe” među kojima su se našle knjige iz istorije, književne kritike, politike, ali i monografija povodom jednog velikog jubileja.

Vladimir Jovanović – Sto godina Opere Narodnog pozorišta u Beogradu

Objavljena povodom izuzetno značajnog jubileja srpske kulture i operske umetnosti – jednog veka postojanja i rada naše nacionalne Opere, monografija “Sto godina Opere Narodnog pozorišta u Beogradu”, profesora Vladimira Jovanovića, predstavlja ne samo trajan zapis o beogradskim operskim umetnicima i predstavama koje su oni od 1920. godine do danas stvarali i izvodili, nego i relevantnu osnovu za buduća vrednovanja njihovog doprinosa repertoarskom i izvođačkom obogaćivanju svetske operske scene pedesetih i šezdesetih godina 20. veka.

Dmitrij Frolov – Pod barjakom Skenderbega: albanski dobrovoljci na službi u SS trupama

Drugi svetski rat je najveći sukob u istoriji. Ova ogromna tragedija nije samo primer loših političkih odluka. To je i rat u kom su se procesi svojstveni oružanim sukobima ispoljili u neuporedivo većim razmerama.

Tu se prvenstveno radi o porastu broja dobrovoljaca koji su stupali na stranu neprijatelja. Ovaj pojava, kasnije definisana kao ratni kolaboracionizam, se s razlogom najčešće koristi kod dobrovoljačkih jedinicama zemalja Osovine, gde su vodeći položaj imale strukture Trećeg rajha.

Nacisti su uspeli da stvore značajan broj jedinica sastavljenih od stranaca, a jedan od najzanimljivijih činilac te „saradnje“ bilo je njihovo pojačano zanimanje za islamsku religiju i kulturu kao sredstva za privlačenje muslimanskih saveznika iz NDH, Srbije i Albanije.

Dimitrij Frolov, ruski istoričar, u delu “Pod barjakom Skenderbega” detaljno sagledava pitanje ekstrema albanske kolaboracije za vreme Drugog svetskog rata – ratovanje u SS trupama.

Cilj ovog dela, otvorenog za sud čitaoca, je da stvori celovitu sliku događaja koji su se desili posle vrbovanja albanskih dobrovoljaca. Najveća pažnja posvećena je nedovoljno istraženim problemima albanskog kolaboracionizma: osobinama formiranja, strukture, obuke i borbene primene albanskih SS jedinica, kao i ratnim zločinima za koje su optužene posle rata. Frolov sagledava albanski doprinos jačanju Trećeg rajha uz uporednu analizu izjava srpskih svedoka i nemačkih naručilaca ovih zločina.

Čedomir Čupić – Politika i politička kultura

Tek kao kulturno biće, čovek je razvio i razvija svoju čovečnost. Na dugom putu čovekovog kulturnog očovečenja stalno stoji mnogo prepreka, izazova, problema i dilema, i onih koje nameće priroda i onih koje nastaju sa kulturom.

U knjizi “Politika i politička kultura” profesor Čedomir Čupić polazi od pristupa koji u kulturu uključuje sve što je čovek stvarao tokom istorije – i materijalna dobra i duhovna dostignuća – odnosno od pristupa koji je najširi i najobuhvatniji.

Sa druge strane Čupićeve analize, stoji politika kao proizvod kulture koji kulturu, paradoksalno, najčešće minimizira, prezire i razara. Politika u službi razaranja kulture je njen otuđeni maligni deo. Politika se vremenom osamostaljivala i otuđivala od kulture, krenuvši pogrešnim putem, putem u kojem razara sopstvenog stvoritelja. Slično palom anđelu koji se osamostalio od stvoritelja i počeo da čini ono što stvoritelj nije odobravao, zbog čega je nazvan đavolom.

Miloslav Šutić – Pevanje i mišljenje Branka Miljkovića

Različiti oblici filozofske misaonosti Branka Miljkovića: mudrost, dubina, dionisko i apolonsko, gnomsko, arhetipsko i dijalektičko mišljenje, usmereni su prema jednoj pesnikovoj vrhovnoj inspiraciji – ontologiji, kao fundamentalnoj filozofskoj nauci.

Ontološkim pojmovima, na čelu sa Bićem i ne-bićem, prema „novoj ontologiji”, treba dodati pojedine regije ili slojeve Bića: kosmos, priroda , biljni svet, društveni život… Navedeni pojmovi su organski sjedinjeni sa Miljkovićevom pesničkom “praksom”, tako da se, u ovom slučaju, nesumnjivo može govoriti o istovremenom „pevanju mišljenja i mišljenju pevanja” (M. De Unamuno). Zato se u ispitivanju Miljkovićeve ontološke inspiracije mora poći od njegove poetike, tačnije od definicije te poetike, a takvu definiciju dao je pesnik, i to u svojim izrazito melodijskim stihovima iz poeme “Ariljski anđeo”.

Centralni pojam u ovoj Miljkovićevoj pesmi jeste pojam odsutnosti, koji je istovremeno i centralni pojam njegovog stvaralaštva i koji je u autorovom pristupu originalno, dosledno i svestrano sagledan iz poetičke, estetičke i filozofske perspektive.

Amando Melon i Ruis de Gordehuela – Magelan-Elkano : prvo oplovljavanje Zemlje

Godine 1920. američki i evropski narodi slavili su četiri stoleća od pronalaska Magelanovog prolaza, a mnoge studije, objavljivane u čast ovog poduhvata i ličnosti povezanih sa istim, podstakle su istoričare da se podrobnije bave Magelanom i njegovom ekspedicijom.

Jedan od autora bio je i Amando Melon i Ruis de Gordehuelam, jedan od najpoznatijih španskih geografa u prvoj polovini 20. veka. Istražujući sve što se moglo skupiti od zapisa iz ovog vremena, Melon u svojoj knjizi “Magelan – Elkano : prvo oplovljavanje zemlje” stvara sveobuhvatnu sliku života i ličnosti ljudi koji su bili deo ove ekspedicija, ali i atmosfere koja je vladala u to vreme u Španiji.

Kao glavni izvor ističe se Izveštaj o prvom putovanju oko sveta čiji autor je Antonio Pigafeta, italijanski učenjak i putopisac, inače Magelanov blizak saradnik. U njegovim spisima ogleda se lepota i veličina ovog poduhvata, ali i sve patnje kroz koje su članovi posade morali da prođu kako bi došli do slave.

Posle povratka s putovanja, Pigafete je naredio da se na njegovoj kući ureže Svaka ruža ima svoj trn. Ali, trnje ne smeta lepoti i boji ruža, ni mirisu koji zadivljuje, kao što ni isuviše ljudski događaji u toku te velike epopeje Magelan–Kano ne pomućuju njenu slavu i veličinu Španije iz XVI veka. Pored svog naučnog značaja, u ovom poduhvatu se najbolje ogleda i sveopšti karakter Hispano istorije, ili Hispano imperijalizma. 

Foto: Čigoja štampa